Fıkıh, İslam kültürüne ait bir ilim dalıdır. Fıkıh kavramı sözlükte; bilmek, kavramak, anlamak,
derin bilgi sahibi olmak gibi anlamlara gelir. Dinî bir terim olarak ise fıkıh; İslam’ın, ibadetler,
ticaret, evlilik, boşanma, aile hukuku, miras vb. hükümlerini dayanaklarıyla birlikte ortaya
koyan ilim dalına verilen isimdir.
İslami ilim dallarından biri olarak fıkıh, Müslümanları; ibadetlerin neler olduğu, nasıl yapılacağı,
mirasın nasıl paylaşılacağı, aile hukukunun neler olduğu vb. uygulamaya yönelik konularda
bilgilendirir. Müslümanlar fıkıh ilmi sayesinde dinimizin ilkelerini günlük hayatta kolayca
uygulama ve yaşama imkânı bulurlar.İslam düşüncesinde sadece itikadi
değil fıkhi yorumlar da ortaya çıkmıştır.
Buna göre İslam’ın ilk dönemlerinde
toplumsal hayat karmaşık
değildi. Müslümanlar son derece
sade bir hayat yaşıyordu. Herhangi
bir problemle karşılaştıklarında da Hz.
Peygamberin verdiği cevabı tartışmasız
bir şekilde kabul edip uyguluyorlardı.
Çünkü o hem Allah’ın Peygamberi
hem de dinî konularda tek otoriteydi.
Ancak Sevgili Peygamberimizin vefatından
sonra bu durum değişti. İslam
dini geniş bir coğrafyada hızla yayıldı,
farklı milletlere, kültürlere mensup
pek çok insan Müslüman oldu. Namaz,
oruç, hac, zekât, miras, ticaret vb.
konularda birçok yeni sorunla karşılaşıldı.
Müslümanlar bu gibi konularda
karşılaştıkları meselelerin çözümünü
öğrenmek için İslam âlimlerine başvurdular. Onlar da yaşadıkları bölgelerde, karşılaşılan sorunlara
Kur’an ve sünnette açıkça yer almayan konularda yine dinimizin bakış açısını esas alarak
çözüm ürettiler. İşte zamanla bazı İslam âlimleri tarafından, dinî meselelere çözüm üretmek
için ileri sürülen görüşler Müslümanlar tarafından daha çok benimsendi. Bu görüşler toplumda
yaygınlaşarak zamanla sistemli hâle getirildi. Böylece islam düşüncesinin önemli bir unsuru
olan fıkhi yorumlar ortaya çıktı. Hanefilik, Malikilik, Şafiilik, Hanbelilik İslam dünyasında yaygın
olan başlıca fıkhi yorumlar arasında yer alır.