İslam kültürüne ait temel unsurlardan biri tasavvufi yorumlardır. Tasavvuf daha çok İslam’ın
ahlaki boyutunu ön plana çıkaran, kalbe Allah sevgisini yerleştirmeyi amaç edinen bir düşünce
akımıdır. Bu düşünce akımı Hz. Peygamberin yaşantısına uygun bir hayat tarzının Müslümanlar
arasında hâkim olmasını ister. Sade bir şekilde yaşamaya önem verir. İnsanı ahlaki yönden
yüceltmeyi, böylece ona Allah’ın sevgisini kazandırmayı amaç edinir.

Hz. Peygamber (s.a.v.) zamanında
Müslümanlar her türlü lüks ve
gösterişten uzak, sade bir hayat
yaşıyorlardı. Ellerindeki imkânlarla
yetiniyor, dünya malına tamah etmiyorlardı.
Gereksiz harcama yapmak
yerine mal veya paralarının fazlasını
fakirlere dağıtmayı tercih ediyorlardı.
Allah Resulü’nün vefatından sonraki
dönemde hızlı bir fetih hareketi
başladı. Yeni ülkeler, zengin ve verimli
topraklar fethedildi. Müslümanlar
da zamanla iyice zenginleşti. Artan
ekonomik imkânlara paralel olarak
bazı Müslümanlar lüks içinde yaşamaya
başladılar. Zamanla bu alışkanlık
daha da yaygınlaştı. İnsanların bir bölümünün lüks içinde yaşaması, aşırı zenginliğe sahip
olması İslam âlimleri arasında tartışmalara neden oldu. Bazı âlimler, manevi duyguları körelten,
dinî değerlere bağlılığı azaltan lüks yaşam tarzının İslam’a aykırı olduğunu vurguladılar.
Müslümanların, Hz. Peygamber zamanındaki sade hayat tarzına tekrar yönelmesi gerektiğini
savundular. Çevrelerindeki kişilere lüks ve savurganlıktan kaçınmayı, Hz. Peygamberin sünnetine
uymayı, dünya malına fazla önem vermemeyi öğütlediler. Müslümanları ahiret hayatını
düşünmeye, güzel ahlaklı olmaya, kalp temizliğine önem vermeye çağırdılar. İşte zamanla bu
İslam âlimlerinden bazılarının düşünceleri toplumda daha çok kişi tarafından benimsenerek
sistemli hâle getirildi. Böylece tasavvufi yorumlar oluştu. Yesevilik, Kadirilik, Nakşibendilik,
Mevlevilik, Alevilik-Bektaşilik İslam düşüncesinde ortaya çıkmış tasavvufi yorumlardan başlıcalarıdır.